• Turkish
  • English

Makedonya’da Oturum

Oturum

Oturma ve Çalışma İzinleri

Makedonya’ya turistik amaçla veya aile ziyareti için gelen vatandaşlarımız, vize almaksızın 2 aya kadar bu ülkede kalabilirler. Bu süreden sonra Makedonya’yı terk etmeleri gerekmektedir. Çalışma vizesi olmayanların, iki ayda bir giriş-çıkış yapsalar dahi, çalışmaları yasaktır. Çalışmak isteyen vatandaşlarımızın çalışma izni almaları gerekmektedir.

‘’Yabancı İşçi Çalıştırma Yasası’’ (M.C. Resmi Gazetesi No.70/2007 ve 5/2009) çerçevesinde Makedonya’da yabancı işçilerin istihdam koşulları belirlenmiştir. Yasaya göre farklı çalışma izin türleri ve farklı prosedürler belirlenmiştir. Makedonya’da yabancı işçilerin istihdamı için temel şart Makedonya ekonomisine negatif etki yapmamasıdır.

Yabancı işçi transferinin yapılabilmesi için firmanın Makedonya’da bir şubesi veya kurulu firmasının olması gerekmektedir. Bu durumda işveren geçici olarak yabancı işçi transferi yapabilmektedir. Transfer edilecek işçinin kendi ülkesinde sosyal güvenlik ve sağlık sigortasının yapılmış olması ve işveren firmada en az 1 yıl süreyle çalışmış olması gerekmektedir.

Makedonya’da yabancı işçi çalıştıracak firmaların, işçiler için öncelikle çalışma ve oturma izni almaları gerekmektedir. Çalışma ve oturma izinleriyle ilgili kuruluşlar; Dışişleri Bakanlığı Vize Merkezi (ve Makedonya’nın ilgili ülkelerdeki büyükelçilik ve konsoloslukları), İçişleri Bakanlığı Yabancılar Şubesi ve Makedonya Çalışma Ajansı’dır.

Çalışma izinleri en az 6 ay için verilmekte, gerekmesi halinde yenilenebilmekte ve maksimum 3 yıla kadar uzatılabilmektedir.

Yabancı uyruklu bir kişiye çalışma izni verilebilmesi için öncelikle işveren, gerekli belgelerle Makedonya Çalışma Ajansına başvurmalıdır. Çalışma Ajansının 15 gün içerisinde, boş kadronun Makedonya uyruklu çalışanlarca doldurulup doldurulamayacağı konusunda görüş bildirmesi gerekmektedir. Bir diğer deyişle, Makedonya makamları, söz konusu iş için yabancı birisinin işe alınmasının gerekli olup olmadığını takdir edecektir. Çalışma Ajansının olumlu görüşü alındığında, işveren ile yabancı arasında sözleşme imzalanır. Çalışma Ajansı, yabancıya sözleşmeyi de içeren başvuru dosyasının onaylı örneğini verir.

T.C. vatandaşları, başvuru dosyasına gerekli belgeleri ekleyerek, Makedonya’nın İstanbul veya Ankara’daki temsilciliklerine başvurur. İstenen belgeler aşağıda yer almaktadır:

– Çalışma Ajansınca verilen izin

– Geçim kaynaklarını gösteren belgeler

– Kişinin ikamet edeceği yeri gösteren belgeler

– Sağlık sigortasına dair belgeler

– Adli sicil belgesi

– Makedonya’da kalınacak süreyi en az 3 ay aşan geçerliliği olan pasaport

İş kurmak için gelenler, öncelikle şirketin kaydını yaptırdıktan sonra aynı şekilde Türkiye’deki Makedonya Büyükelçiliği/Başkonsolosluğunda çalışma izin başvurusunda bulunmalı ve izin başvurusu olumlu sonuçlanıncaya kadar Makedonya’da çalışmamalıdır.

Çalışma izni yine Makedonya’nın dış temsilciliklerinden verilecektir. Ayrıca, çalışma izni alınıncaya kadar çalışmak yasaktır. Başvuruda eksik belge olmadığı takdirde sürecin en fazla 60 gün sürmesi öngörülmektedir.

Çalışma izni bulunan yabancının aile mensupları oturma izni alabilirler. Bu yöndeki başvurular da Makedonya Büyükelçiliğine/Başkonsolosluğuna yapılmalıdır. Oturma izninin uzatılması için Makedonya İçişleri Bakanlığına başvurulmalıdır.

Çalışma izni verilmeyen yabancılar, kararın alınmasından itibaren 8 gün içerisinde Makedonya Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı nezdinde itiraz hakkına sahiptirler.

Yasadışı olarak çalışan yabancılara ve izinsiz yabancı çalıştıranlara para cezası, sınırdışı edilme ve Makedonya’ya giriş yasağı gibi cezalar uygulanmaktadır.

“Yabancı İşçi Çalıştırma Yasası” ile “Çalışma İzinleri Verme Prosedürü ve Özel Çalışma İzinleri Yönetmeliği’’ (M.C. Resmi Gazetesi No.108/2007) uyarınca farklı türden çalışma izinleri ve bunların verilmesi için farklı şartlar belirlenmiştir.

Çalışma Ajansı üç çeşit izin vermektedir: Şahsi çalışma izni, istihdam edilmeye dayalı (bir firmanın çalışanı olarak) çalışma izni ve çalışma izni.

  1. Şahsi çalışma izinleri işçilik piyasa koşullarından bağımsız olarak en çok bir yıla kadar bir süreyle verilen izinlerdir.

Bu kategoriye:

  1. Makedonya kökenli olan fakat yabancı uyruklu olan kişiler,
  2. Daimi oturum izni olan yabancılar,
  3. Makedonya vatandaşı ile evlilik sebebiyle geçici oturum izni olan yabancılar,
  4. Mülteci statüsü kabul edilen yabancılar,
  5. Geçici koruma altında olan yabancılar,
  6. İnsan ticareti mağduru olan ve insani nedenlerle oturum izni verilen yabancılar girmektedir.

Ayrıca bu kategoriye Makedonya’da şirket kurmuş ve bu şirkette kurucu veya yönetici olarak iş ilişkisi kuracak yabancılar da girmektedir.

  1. İstihdama dayalı (bir firmanın çalışanı olarak) çalışma izinleri işverenin başvurusuna istinaden ve sadece bahsekonu firmada çalışabilecek şekilde verilen izinlerdir. Bu tür izin kapsamında yabancı işçi çalıştırmanın temel şartı ekonomiye ve işsizlik oranına olumsuz etki yapmamasıdır. Bu tür izinler genellikle çalışma piyasasında açığı bulunan meslekler için verilmektedir.

iii. Diğer çalışma izinleri geçici süreli çalışacak yabancılara verilmektedir. Bu izinlerin verilme durumları:

  1. Transfer edilmiş işçiler (sınırötesi hizmetler)
  2. Yabancılara yönelik eğitim
  3. Tarım, ormancılık ve inşaat alanında sezonluk işçiler
  4. Yabancı temsilciler tarafınca yapılan işler
  5. Yabancıların kişisel hizmetleri.

Makedonya’da çalışan yabancı uyruklu işçilerin en büyük bölümü kendi firmalarında kurucu, yönetici, müdür vb. olarak çalışmaktadır.

Bilgi Al

Macedonia